پساب فاضلاب
فاضلاب یکی از عوامل آلوده‌کننده محیط زیست می باشد که محصول فعالیت انسانی و صنعت می باشد که بسته به منبع تولید دارای کیفیت مختلفی میباشد، از لحاظ منبع تولید فاضلاب را میتوان به چهار گروه خانگی 1 ،شهری 2، کشاورزی 3 و صنعتی 4 تقسیم کرد و همچنین در ادامه تفاوت فاضلاب و پساب خواهیم پرداخت.
تصفیه فاضلاب صنعتی
خانگی: فاضلاب حاصل از دستشویی ها، توالت ها، ظرفشویی ها، آشپزخانه و غیره میباشد که کمیت و کیفیت آن به عواملی همچون مصرف سرانه آب، عادات مردم، سطح بهداشت، شرایط آب و هوایی و وضعیت اقتصادی ، اجتماعی، فرهنگی و مذهبی جامعه هدف بر می گردد.
شهری: فاضلاب حاصل از مراکز فروش، تعمیرگاه‌ها، کارگاه‌ها، رستوران‌ها، مدارس و بیمارستان‌ها و غیره میباشد که کیفیت و کمیت آن به تعداد و نوع فعالیت این مراکز خدماتی بر می گردد.
کشاورزی: این نوع از فاضلاب‌ها عمدتا حاوی سموم دفع آفات، علف کش ها و سایر مواد شیمیایی میباشد.
صنعتی: فاضلاب‌های حاصل از صنایع مختلف میباشد که کیفیت آنها به نوع فرآورده های صنعتی بستگی دارد و اکثراً دارای حجم بالایی از عوامل فیزیکی و شیمیایی منجمله فلزات سنگین، مواد رنگی و ترکیبات خورنده می باشد. البته لازم به ذکر است که علاوه بر پساب حاصل فرآورده های تولیدی، فاضلاب حاصل از شستشوی ماشین‌آلات و فعالیت
روزمره پرسنل نیز جمله منابع تولید فاضلاب صنعتی نیز می باشد و که گاها فاضلاب صنعتی خطرناک ترین نوع فاضلاب را تشکیل می‌دهد تصفیه فاضلاب پساب های صنعتی از مهم ترین امور در حفظ طبیعت و منابع طبیعی می باشد.
پساب فاضلاب صنعتی
صنایع موجود در ایران به 9 دسته غذایی و دارویی، نساجی و چرم، کانی غیر فلزی، شیمیایی، سلولزی، برق و الکترونیک، نفت و پتروشیمی تقسیم می شود.
اغلب فاضلاب‌های صنعتی مخلوطی از هشت نوع آلودگی میباشد.
این موارد شامل مواد زاید اکسیژن خواه، عوامل بیماری زا یا پاتوژن، مواد مغذی، ترکیبات شیمیایی آلی، ترکیبات شیمیایی غیر آلی و سایر مواد معدنی، رسوبات، مواد رادیو اکتیو و حرارت هستند که اختلاط این آلاینده ها باعث پیچیده شدن فرآیند تصفیه و پر هزینه شدن آن میشود.
می کند ته نشینی، انتقال گاز، جذب سطحی ، ترسیب شیمیایی و ضد عفونی از جمله این روش ها هستند. در ته نشینی، عمل تصفیه با به کار گیری یک رسوب دهنده
شیمیایی که ته نشین می شود، صورت می گیرد در اکثر حالات، ماده ته نشین شده، هم شامل ذراتی خواهند بود که ممکن است با مواد شیمیایی افزوده شده واکنش پیدا کند و هم ذراتی که ممکن است هنگام ته نشینی ماده از فاضلاب دفع شوند.
روش تصفیه بیولوژیکی فاضلاب
روش های تصفیه ای که در آن جداسازی آلاینده ها از طریق فعالیت بیولوژیکی (زیست شناختی) صورت می گیرد را فرآیند واحد زیست شناختی می نامند. در این روش از جمعیت میکروبی به عنوان مصرف‌کننده مواد آلی قابل تجزیه فاضلاب استفاده می شود که قسمتی از مواد جذب شده به آب و CO2 و سایر ترکیبات ساده تر تجزیه شده و انرژی حاصل از این واکنش های بیوشیمیایی صرف فعالیت های میکروارگانیسم ها می شود و بخش دیگر از این مواد در بدن میکروارگانیسم ذخیره و جزء بافت سلولی می شود و یا صرف رشد و تکثیر می شود. اهداف عمده تصفیه بیولوژیکی شامل:
لخته سازی و جداسازی مواد جامد کلوئیدی غیر قابل ته نشینی
تثبیت و کاهش محتوای مواد آلی
تجزیه مواد مغذی مانند نیتروژن و فسفر
جداسازی یا کاهش غلظت ترکیبات آلی و غیر آلی موجود
جداسازی ترکیبات آلی نادری که ممکن است سمی نیز باشند.
تصفیه فاضلاب پساب صنعتی
- سیستم های تصفیه فاضلاب شامل واحدهایی عملياتی (Unit Operation) و واحدهای فرآیندی (Unit Process)می باشند. واحدهای عملیاتی به واحدهایی گفته می شود که برای حذف آلاينده‌ها از نیروی فیزیکی استفاده شده و یا به عبارتی فقط جداسازی اتفاق می افتد. واحدهای فرآیند شامل واحد های هستند که برای حذف آلاينده ها از واكنش های بیولوژیکی و یا شیمیایی استفاده می کنند .
جدول زیر نشان دهنده نوع آلاینده های فاضلاب و واحد های عملیات و فرآیندی مورد نیاز برای حذف آنها می باشد.
انواع آلاینده های فاضلاب و واحدهای عملياتی و فرآیندی مورد نیاز جهت حذف آنها
|
آلودگی |
واحد عملیاتی یا واحد فرآیندی یا سیستم تصفیه |
|
جامدات معلق |
1- آشغالگيری و خرد كردن |
|
2- دانه گیری |
|
|
3-ته نشنینی |
|
|
4- فيلتراسيون |
|
|
5- شناورسازي |
|
|
6- افزودن پليمرهاي شيميايي |
|
|
7- لخته سازی و ته نشینی |
|
|
8- روش‌های تصفیه بوسیله زمین |
|
|
مواد آلی قابل تجزیه بيولوژيکی
|
1- انواع روش‌های لجن فعال |
|
2- صافی چکنده |
|
|
3- تماس دهنده‌های بیولوژیكی زیستی (R. B. C) |
|
|
4- انواع لاگون و برکه های اكسيداسيون |
|
|
5- صافی های شنی با جریان متناوب |
|
|
6- سیستم های تصفیه بوسیله زمین |
|
|
7- سيستم‌هاي فيزيكي شيميايي |
|
|
عوامل بیماری زا |
1- کلر زنی (گازي) |
|
2- هيپوكلريد كلسيم |
|
|
3- اوزناسيون |
|
|
4- تصفیه بوسیله زمین |
|
|
مواد مغذی |
|
|
نيتروژن |
1- انواع روش های نيتريفيكاسيون و دينتيريفيكاسيون با رشد معلق انواع روش هاي نيتريفيكاسيون و دينتيريفيكاسيون با رشد ثابت |
|
2- آمونیاک زدایی Ammonia Stripping |
|
|
3- تبادل یونی |
|
|
4- کار زنی تا نقطه شكست |
|
|
5- تصفیه بوسیله زمین |
|
|
فسفر |
1- افزودن نمک های فلزی |
|
2- انعقاد بوسیله آهک و ته نشینی |
|
|
3- حذف بیوشیمیایی فسفر |
|
|
4- سیستم های تصفیه بوسیله زمین |
|
|
مواد آلی مقاوم |
1- رسوب دادن شیمیایی |
|
2- تبادل یونی |
|
|
3- سیستم‌های تصفیه بوسیله زمین |
|
|
فلزات سنگین |
1- تبادل یونی |
|
2- اسمز معکوس |
|
|
3- الكترودياليز |
|
مراحل تصفيه فاضلاب
عمليات و فرآیندهای مورد استفاده در تصفیه فاضلاب در سه دسته زیر تقسیم بندی می شوند.
تصفیه اوليه Primary Treatment
تصفیه ثانويه Secondary Treatment
تصفیه پيشرفته Advanced Treatment
2-4-1-1- تصفیه اولیه
تصفیه اولیه را تصفیه فیزیکی نیز می گویند. شکل شماره (1-1) یک سیستم تصفیه اولیه را بصورت نمونه نشان می دهد. هدف از تصفیه اولیه حذف مواد جامد معلق از فاضلاب می باشد. هرچند مقداری از BOD نیز حذف می شود و لیکن این کاهش BOD صرفاً جداسازی مواد آی می باشد و متعاقباً در واحدهای هضم لجن می بایست تثبیت شود.
ترتيب واحدها در تصفيه اوليه
تصفيه ثانويه
اين مرحله معمولا شامل تبديل بيولوژيکی مواد آلی محلول و کلوئيدی به توده‌های بيولوژيکی میباشد، که متعاقباً بوسيله ته نشينی حذف می شود. تماس بين ميکرواورگانيسم و مواد آلی بوسيله تعليق توده باکتریها در فاضلاب يا با عبور دادن فاضلاب از لايه باکتریهای چسبيده به سطح جامد انجام میشود. در شکل زیر ترتيب واحدهای موجود در سيستم تصفيه ثانويه باروش صافی چکنده و لجن‌‌فعال بطور نمونه نشان داده شده است.
تصفيه بيولوژيکی در درجه اول برای حذف مواد قابل تجزيه بيولوژيکی که بصورت محلول يا کلوئيدی هستند انجام میشود. اين مواد تبديل به گازها و بافت‌های سلولی میشوند. گازها از فاضلاب خارج، و سلول‌های بيولوژيک بوسيله عمل ته‌نشينی ازفاضلاب جدا میشوند.
سيستم تصفيه ثانويه (a) سيستم لجن فعال (b) سيستم صافی چکنده
از تصفيه بيولوژيکی همچنين برای حذف ازت و فسفر موجود در فاضلاب میتوان استفاده کرد. فرآیندهای بيولوژيک را میتوان به‌سه گروه عمده تقسيم کرد:
الف) فرآیند هوازی (Aerobic process)
در اين فرآیند مواد آلی در حضور ميکرواورگانيسم‌های هوازی و اکسيژن محلول آزاد تجزيه میشوند. در اين فرآیند اکسيژن نقش گيرنده الکترون را دارد. نتيجه واکنش دیاکسيدکربن، آب و انرژی میباشد. انرژی حاصل صرف توليد سلول جديد و فعاليت‌های حياتی ميکروب‌ها میشود. بهترين کيفيت تصفيه فاضلاب در شرايط هوازی حاصل میشود.
در اين فرآیند حدود 13درصد مواد آلی به دیاکسيدکربن و آب اکسيدشده تا انرژی لازم برای فعاليت‌های باکتریها فراهم شود و بقيه آن به سلول‌های جديد باکتری تبديل میشود. مهمترين فرآیندهای تصفيه بيولوژيکی به روش هوازی عبارت از انواع لجن فعال، لاگون‌هاي هوادهی، برکه‌های هوازی، فيلتر چکنده و R.B.C میباشند.
ب ) فرآیند بیهوازی (Anaerobic process)
در اين فرآیند موادآلی و غيرآلی در غياب اکسيژن مولکولی توسط ميکرواورگانيسم‌های بیهوازی تجزيه میشوند. در اين فرآیند تقريباً80 تا 95درصد موادآلی به گازمتان و دیاکسيدکربن و 5 تا 20 درصد باقیمانده به سلول جديد تبديل میشود. بنابراين دراين فرآیند حجم لجن توليدی بسيار کم و حدود تا حجم لجن توليدی در روش هوازی میباشد. اين فرآیندها را معمولا به‌عنوان مرحله اول تصفيه در نظر میگيرند.
ج ) فرآیند بیاکسيژن (Anoxic process)
در اين فرآیند بعضی از نمک‌ها و مواد معدنی در غياب اکسيژن آزاد بصورت بيولوژيکی تبديل به مواد ساده می گردند. به‌عنوان مثال دنيتريفيکاسيون غيرهوازی که در آن نيترات بصورت بيولوژيکی در غياب اکسيژن آزاد به گاز نيتروژن تبديل میشود را میتوان نام برد. در گذشته این عمل دی نيتريفيکاسيون بیهوازی ناميده میشد. درفرآیند بیاکسيژن واکنش در غياب اکسيژن محلول می باشد ولی اساس کار هوازی است و با استفاده از اکسيژن ترکيبی انجام میشود.
ترتيب واحدها در تصفیه اولیهباید توجه نمود که ممکن است در یک واحد تلفیقی از دو یا سه فرآیند فوق وجود داشته باشد که به نحوی با هم در ارتباط می باشد (مثل برکه های تثبیت اختیاری ). انواع فرآیند بیولوژیکی را بسته به نوع ميكرواورگانيسم غالب در سیستم و نوع بستر نیز بصورت زیر تقسیم بندی می كنند.
تصفیه پیشرفته پساب
مرحله‌ای از تصفیه فاضلاب میباشد که جدیدا مورد توجه قرار گرفته و به تدریج در حال گسترش می باشد. این مرحله از تصفیه با توجه به نوع کاربرد پساب تصفیه خانه متفاوت می باشد. مهمترین عملیات فیزیکی و شیمیایی و بیولوژیکی که در تصفیه پیشرفته فاضلاب کاربرد دارند.در جدول زیر نمایش داده شده است.
عملیات مرسوم در تصفیه پیشرفته
|
کاربرد |
شرح |
|
حذف N - NH3 |
هوازنی یا صافی آمونیاک |
|
حذف T. S. S |
بستر دياتومه |
|
حذف T. D. S |
تقطیر |
|
حذف T. D. S |
الكترودياليز |
|
حذف T. S. S |
شناور سازی |
|
حذف T. D. S |
اسمز معکوس |
|
حذف N - NH3 |
كلريناسيون تا نقطه شکست |
|
حذف فسفر |
جذب با کربن فعال |
|
حذف N-NH3 و NH3 |
تبادل یون |
|
حذف N-NH3 |
جذب وتحلیل باكتریولوژیکی |
|
کاهش NO3 |
دنيتريفيكاسيون |
|
اکسیداسیون آمونیاک |
نيتريفيكاسيون |
|
حذف مواد آلی و معدنی |
اکسیداسیون شیمیایی |
فاضلاب خانگی چیست
تحقیق درباره فاضلاب
تحقیق انواع فاضلاب
علم فاضلاب چیست
منابع تولید فاضلاب
انواع فاضلاب
شرکت زادآب تولید کننده انواع تجهیزات تصفیه آب و فاضلاب و مواد شیمیایی می باشد. برای استعلام قیمت، مشاوره و خرید و محصولات و مواد شیمیایی با کارشناسان ما تماس حاصل فرمایید.
021-55256411-12
09927380994
چربی گیر فاضلاب چربی گیر دستگاهی است که بر سر خروجی فاضلاب هایی با مقدار چربی بالا نصب می شود و با روش هایی چربی یا گریس فاضلاب را حذف می کند یا کاهش می دهد. چربی گیر فاضلاب آشپزخانه
فرآیند تصفیه اسمز معکوس اسمز معکوس از جمله روش هایی است که امروزه به طور گسترده در شیرین سازی آب دریا و کشاورزی و خانگی جداسازی مواد آلی و سمی از پساب های صنعتی بکار برده میشود. اسمز معکوس ( آب
دی اریتور در دیگ بخار از دی اریتور (دیریتور) برای هوازدایی در دیگ بخار استفاده می شود. وجود گازهایی مانند اکسیژن در آب ها باعث فرسایش سیستم های صنعتی شده و راندمان عملکرد آنها را کاهش می دهد اما دی
سختی گیر آب رزینی (Water Softener) که درون آن سیلیس و رزین های تبادل یونی قرار دارد و آب سخت املاح کلسیم و منیزیم با استفاده از رزین های تبادل یون به آب نرم تبدیل می کند. سختی گیر آب
منبع کویلی چیست منبع کویل دار متداول ترین و بهینه ترین روش برای تولید آبگرم بهداشتی مصرفی و ذخیره آن میباشد. در مخزن کویل دار آب داغ یا بخار تهیه شده توسط دیگ یا پنل های خورشیدی، داخل یک کویل
هیدروسیکلون و تصفیه ذرات معلق هیدروسیکلون ابزار ساده و موثری برای گرفتن مواد دانه‌ای و جامدات ساینده از آب میباشد. از Hydrocyclone تصفیه آب به منظور جداسازی و حذف ذرات ماسه از جریان ورودی به شبکه‌های توزیع و سیستم های
فرآیند آشغالگیری آشغالگیری یکی از فرآیندهای تصفیه فیزیکی میباشد که در اکثر تصفیه خانه‌ها و در ابتدای فرآیند تصفیه وجود دارد. در این مرحله عمل حذف و جداسازی مواد جامد و شناور با قطرهایی بیش از ۵.٠ سانتی متر صورت می‌پذیرد
دستگاه فیلتر پرس فيلتر پرس جهت جدا سازی ذرات جامد از مایع در محلول های سوسپانسیون در فرآیند های مختلف صنعتی بکار می رود. اجزای اصلی دستگاه فیلتر پرس عبارتند از: شاسی دستگاه، جک و سیستم هیدرولیک، صفحات فیلتر (از
آنتی اسکالانت ( antiscalant ) محلول ضد رسوب می باشد که جهت رسوب زدایی به ممبران دستگاه های تصفیه آب شیرین کن ro تزریق می گردد. آنتی اسکالانت چیست آنتی اسکالانت مهمترین ماده شیمیایی است با فرمول شیمیایی متفاوت که معمولا در
اسید شویی با اسید دیسکلر اسید دیسکلر (دی اسکلر) پر کاربرد ترین ماده جهت شستشوی مخازن است. اسید دیسکلر (دی اسکلر) با پایه HCl 33% می تواند با قدرت و اطمینان بالا تمام رسوب ها را از سطوح مخازن، بویلر