تصفیه خانه فاضلاب
از مسائل مهم در طراحی اجزا و قسمتهای مختلف تصفیه خانه فاضلاب ، ایستگاههای پمپاژ، شبکههای جمعآوری فاضلاب و سیستمهای دفع پساب تعیین آهنگ جریان فاضلاب میباشد.
تعیین آهنگ جریان همچنین در راهبری و بهرهبرداری از واحدهای صنعت آب و فاضلاب نیز مهم میباشد. اهمیت تعیین آهنگ جریان فاضلاب به این دلیل است که مبنای طراحی واحدهای مختلف تصفیهخانه بر اساس این پارامتر صورت میگیرد، به عبارت دیگر اگر طراحی صحیح تأسیسات و کمینه کردن تقسیم متعادل هزینهها (بخصوص در سیستمهایی که بیش از یک جامعه یا منطقه را تحت پوشش دارند) موردنظر باشد باید دادههای قابل اعتمادی دربارهی میزان جریان موجود و پیشبینیشده، در دست باشد.
در این مقاله سعی بر این است که به منظور برآورد آهنگ جریان اصولی ارائه شود. در این راستا مطالب موردنظر برای این بخش به شرح زیر است:
- مولفه های مختلفی که فاضلاب جامعه را تشکیل میدهد (انواع فاضلاب)
- تحلیل و بررسی دادههای آهنگ جریان فاضلاب
انواع فاضلاب
همانطور که در مقالههای پیشین اشاره شد فاضلاب انواع مختلفی دارد که به طور کلی به چهار دسته تقسیمبندی میشود:
- فاضلاب خانگی
- فاضلاب صنعتی
- فاضلاب نفوذی
- فاضلاب مربوط به آبهای سطح
ویژگی هر یک از فاضلابهای فوق در مقالهی مربوط به انواع فاضلابها ارائهشده است.
معمولاً شبکه جمعآوری فاضلاب به دو دسته تقسیم میشود:
- شبکه مجزا : در شبکه مجزا دستهی اول دوم و سوم باهم و دستهی چهارم نیز مجزا جمعآوری میشود.
- شبکه در هم : در این حالت فاضلاب چهار دسته به صورت در هم به تصفیهخانه منتقل میشود.
منابع مختلف تولید فاضلاب:
- مناطق مسکونی
- مناطق تجاری
- نهادهای اجتماعی
- جریان صنایع
- جریان نفوذی و روان آب ها
تحلیل و بررسی دادهها:
دو روش برای تحلیل جریان فاضلاب وجود دارد:
1- برآورد جریان به کمک سرانهها:
در این روش ابتدا مصارف مختلف آب شهر یا محل موردنظر را بررسی کرده و سپس میزان مصرف هر شخص را به کمک اطلاعات شهرهای مجاور به صورت پرسشهای محلی به دست میآوریم.
به کمک این کار سرانه مصرف آب خانگی را برای یک شخص در آن شهر موردنظر به دست میآوریم و سپس تعداد جمعیت را به کمک روشهای تعیین جمعیت محاسبه میکنیم و نهایتا سرانه مصرف کل شهر را محاسبه میکنیم.
یکی از نکات مهم در این روش محاسبه و تخمین میزان تبدیل آب به فاضلاب است. معمولا عددی که برای این کار به عنوان ضریب تبدیل آب به فاضلاب در نظر میگیرند 0.65 الی 0.85 میباشد. انتخاب عدد هم میتواند از طریق تحقیقات میدانی انجام بگیرد که این کار وقتگیر است و هم میتواند از طریق کمک گرفتن از اطلاعات شهرهای مجاور انجام بگیرد.
به طور معمول ضریب تبدیل آب به فاضلاب را 0.8 در نظر میگیرند.
شایانذکر است که میزان مصرف آب اعم از خانگی، صنعتی، تجاری و فضای سبز و... در استاندارد معینی در نظر گرفتهشده است که از روی جداول مربوطهی آن نیز سرانه آب را میتواند محاسبه کرد.
در زیر نمونهای از این جداول آورده شده است.
2-همچنین یکسری جداول نیز موجود میباشد که در آنها حدود تقریبی تولید فاضلاب در برخی صنایع و مناطق آورده شده است.
درواقع روش فوق در حالت شروع طراحی تصفیهخانه و تأسیسات مربوطه برای برآورد جریان در نظر گرفته میشود.
اندازهگیری جریان فاضلاب
برای اندازهگیری جریان فاضلاب در حین فعالیت تصفیه خانه ها از روشهای زیر استفاده میکنیم
1- استفاده از پارشال فلوم
در این روش در مسیر کانال ورودی فاضلاب به هر بخش موردنظر یکشکل ویژهای از سازه در درون کانال ساخته میشود و با کمک تغییرات جریانی فاضلاب در درون قسمت مزبور با کمک روابط زیر میتوان آهنگ جریان را برآورد کرد.
در نهایت به کمک رابطه زیر دبی موردنظر را محاسبه میکنیم
Q = C hn where Q is in m3/s and h is in m
2- استفاده از سرریز
سر ریز ها سازههایی میباشند که در مسیر ورودی کانالها به کار گرفته میشوند (البته این روشها معمولاً برای تأسیسات مرتبط به آب کاربرد دارند)
و انواع مختلف آن
سرریز مستطیلی
در سر ریز های عریض
در سر ریز های دندانه ای
سرریز های مثلثی
برای زاویه رأس 90 درجه
در حالت کلی
از آنجا که اکثر سیستمهای انتقال آب و فاضلاب به شکل لوله میباشد روش زیر برای برآورد جریان از اهمیت ویژهای برخوردار است
ونتوری متر
ونتوری متر لولهای است که نیمه اول آن به شکل مخروطی تنگ و نیمه دوم آن به شکل مخروط معکوس، باز میشود. لذا جریان آب در قسمت اول افزایش سرعت و کاهش فشار پیدا میکند و در قسمت دوم با کاهش سرعت و افزایش فشار همراه است. از ونتوری متر برای تعیین دبی جریان در لولهها استفاده میشود.
با استفاده از پیزومتر های متعددی که بر روی ونتوری متر نصبشده است میتوان تغییرات سرعت و فشار را در طول ونتوری متر اندازه گرفت. با معادلات برنولی و پیوستگی و داشتن مقادیر اختلاف تراز پیزومترها در نقاط مختلف میتوان دبی عبوری را محاسبه نموده و آن را با دبی اندازهگیری مقایسه کرد.
روابط زیر برای محاسبه دبی استفاده میشود:
امروزه روشهای نوین دیگری برای تعیین دبی در نظر گرفته میشود از جمله آنها میتوان به روش اولتراسونیک اشاره کرد:
فلو متر های التراسونیک از لحاظ کارکرد به دو دسته اصلی تقسیم میشوند:transient time و فلو متر های Doppler به طور کلی در اندازه گیری های دقیق خصوصاً در گازها از روش transient time استفاده میشود که اساس آن بر اندازهگیری دقیق زمان استوار است. از لحاظ کاربرد نیز فلو متر های آلتراسونسک به فلو متر های اندازهگیری گاز و مایع قابل تقسیم هستند.
اساس کارکرد:
در فلو مترهای اولتراسونیک، سیگنالهای آلتراسونیک توسط ترانسدیسر های که در اطراف بدنه فلو متر قرار دارند تولید و به درون سیال در حال حرکت منتقل میشوند. درروش transient time مدت زمان رفت و برگشت سیگنال در درون سیال time of flight اندازهگیری گردیده و فلو متر بر اساس اختلاف زمان رفت و برگشت امواج بین دو سنسور، سرعت سیال را محاسبه مینماید. درواقع زمان رسیدن امواج کوتاهتر شده و زمانی که جهت حرکت امواج سیال باشد زمان رسیدن امواج به سنسور مقابل طولانیتر خواهد بود.
منبع: کتاب مهندسی فاضلاب-متکلف
انواع تصفیه خانه فاضلاب
مراحل ساخت تصفیه خانه فاضلاب
تصفیه خانه فاضلاب صنعتی
اهمیت تصفیه خانه فاضلاب
اپراتور تصفیه خانه فاضلاب
پارامترهای طراحی تصفیه خانه فاضلاب
شرکت تصفیه خانه فاضلاب
فرایند تصفیه فاضلاب
شماتیک
شرکت زادآب به عنوان تولیدکننده تجهیزات آب و فاضلاب آماده ارائه مشاوره رایگان به شما عزیزان می باشد. در صورت نیاز به مشاوره با کارشناسان ما تماس حاصل فرمایید.
021-55256411 - 12
0912-4349929