آزمایش BOD

 
آزمایش BOD
آزمایش BOD

آزمایش bod فاضلاب

آزمایش BOD : مقدار اکسیژن لازم را جهت تجزیه بیولوژیک مواد آلی موجود در یک لیتر فاضلاب به روش هوازی در زمان و دمای معین را BOD گویند. به وسیله میزان BOD مقدار اکسیژن لازم را برای هوادهی در تصفیه تعیین می کنند.مقدار کاهش BOD، معیاری از میزان راندمان تصفیه خانه می باشد. 

واکنش تجزیه بیولوژیک مواد آلی به شرح زیر است

بدین منظور با انجام آزمایش مذکور و با توجه به اهمیت این بحث، میزان BOD اندازه گیری می شود.

آزمایش BOD
آزمایش BOD

پس از انجام واکنش فوق در مرحله اول در فرآیند تصفیه، چنانچه باکتری های نیتریفایر فعال باشند و اکسیژن کافی در محیط وجود داشته باشد خواهیم داشت:

آزمایش BOD
آزمایش BOD

برای تعیین میزان اکسیژن محلول معمولا دو روش وجود دارد که هر یک به طور مختصر شرح داده میشود.

دستگاه های کوچک سیار که مجهز به الکترود مخصوص و باتری کوچک می باشند 

طرز کار دستگاه خیلی ساده بوده و پس از تنظیم به راحتی در مدت یک دقیقه می توان اکسیژن محلول در آب را اندازه گیری کرد. در صورتی که انجام آزمایش در محل مقدور نباشد، اگر بتوان نمونه را در فاصله ای کمتر از 8 ساعت به آزمایشگاه رساند، به ازا هر میلی لیتر نمونه، 7/0 میلی لیتر اسید سولفوریک و یک میلی لیتر از محلول 3% نیترو سدیم به نمونه گرفته شده اضافه می کنند تا از فعالیتهای بیولوژیکی در داخل نمونه جلوگیری به عمل آید. سعی کنید نمونه در حرارتی حدود 20-10 درجه سانتیگراد نگهداری شود.

روش وینکلر Winkler

در این روش با استفاده از یکسری از مواد شیمیایی و خاصیت آنها می توانیم میزان  اکسیژن محلول را اندازه گیری کرد.

واکنش های مربوطه به شرح زیر است

سولفات منگنز در مجاورت با محلول های یدور پتاسیم ایجاد هیدرات منگنز غیر محلول نموده و در اثر وجود اکسیژن محلول در آب به هیدروکسید منگنز تبدیل می گردد. با اسیدی نمودن محیط به وسیله اسید سولفوریک، هیدروکسید منگنز به سولفات تبدیل شده و در مجاورت یدور پتاسیم ید آزاد می نماید.

ید آزاد شده را با تیوسولفات سدیم اندازه گیری نموده و از روی آن مقدار اکسیژن محلول را محاسبه می نمایند. لازم به ذکر است که میزان ید با میزان اکسیژن محلول رابطه مستقیم دارد، بنابر این هر چه رنگ محلول زرد تر باشد! میزان اکسیژن محلول بیشتر خواهد بود. این فعل و انفعالات در فرمول های زیر خلاصه می شود:

آزمایش BOD
آزمایش BOD

آب مورد آزمایش را در بطری با در سمباده ای به حجم250 یا 300 میلی لیتری ریخته و طوری عمل می کنیم که هنگام پر شدن بطری، اکسیژن هوا درون آب حل نشود. پس از پر نمودن مقدار 2 میلی لیتر از سولفات منگنز ساخته شده و 2 میلی لیتر از دور قلیایی را به وسیله پیپت در زیر سطح آب مورد آزمایش تخلیه می کنیم و سپس در سمباده ای شیشه را می گذاریم به طوری که حباب وارد هوا نشود.

سپس شیشه را چندین بار وارونه کرده و به هم می زنیم تا رسوب هیدروکسید منگنز ظاهر شود و صبر می کنیم تا رسوب ته نشین شود. سپس مقدار 2 میلی لیتر اسید سولفوریک غلیظ از طریق تماس با جدار ظرف نمونه وارد می کنیم.

پس از به هم زدن کلیه رسوبات حل خواهد شد. مقدار 1 الی 2 میلی لیتر از محلول نشاسته را به آب اضافه کرده و با تیو سولفات سدیم 0.025 نرمال تا ظهور رنگ آبی تیتر می کنیم. مقدار تیو سولفات مصرف شده را یادداشت می کنیم و مقدار اکسیژن محلول در نمونه بر حسب میلی گرم در لیتر از رابطه های مذکور بدست خواهد آمد.

فرمول آزمایش bod

آزمایش BOD
آزمایش BOD

برای استفاده از رابطه بالا بایستی میزان نرمالیته ماده تیتر شونده و میزان حجمی از آن که استفاده شده مورد نیاز است.

در نهایت میزان اکسیژن محلول در ابتدای کار و میزان اکسیژن بعد از پنج روز را در رابطه بالا قرار داده و BOD را محاسبه می‌کنیم.

آزمایش BOD
آزمایش BOD
مواد لازم برای انجام واکنش عبارتند از:
  • محلول سولفات منگنز
  • محلول یدور قلیایی
  • اسید سولفوریک غلیظ
  • محلول نشاسته
  • تیوسولفات سدیم
  • محلول بافر فسفات
  • محلول کلرور کلسیم
  • محلول کلرور آهن 3 ظرفیتی
  • آب رقیق سازی(dilution)

منبع: کتاب آزمایش آب و پساب-مهندس بابک محیط

شرکت زادآب به عنوان تولیدکننده تجهیزات آب و فاضلاب آماده ارائه مشاوره رایگان به شما عزیزان می باشد. در صورت نیاز به مشاوره با کارشناسان ما تماس حاصل فرمایید.

021-55256411-12

0912-4349929