سختی آب کیفیتی است که بر اثر وجود بیش از اندازه نمک‌های محلول کلسیم و منیزیم و تا اندازه‌ای آهن منگنز، آلومینیوم و روی در آن پدید می‌آید و سبب می‌شود که مصرف آب به طور کلی و به ویژه در صنعت با دشواری‌هایی مواجه شود حال سوال اینجاست که سختي آب چيست
بنابراین آب سخت (Hard water) آبی است که در آن مقدار زیادی مواد معدنی حل شده، عمدتاً کلسیم و گاهی اوقات منیزیم وجود دارد. وقتی که آب باران از روی سنگ‌های نرم عبور می‌کند، بعضی از مواد معدنی سنگ‌ها در آب حل شده و آن را سخت می‌کند.
بدیهی است هر چه مقدار این مواد در آب بیشتر باشد آب سخت‌تر خواهد بود. سنگ‌های سخت مانند گرانیت به راحتی در آب حل نمی‌شوند و در نتیجه نواحی که در آنجا سنگ‌های سخت وجود دارند، دارای آب نرم خواهند بود.
سختی آب
رسوباتی که در اثر ته نشین شدن مواد معدنی از آب سخت تشکیل می‌گردند، (که عمدتا عبارتند از کربنات کلسیم، هیدروکسید منیزیم و سولفات کلسیم و اصولا بدلیل تجزیه گرمایی یون‌های بی‌کربنات به وجود می‌آیند)
بصورت مواد جامد چسبنده به سطوح لوله‌ها و به ویژه روی سطوح داغ مبدل حرارتی مبدل حرارتی و بویلر ها می‌چسبند، که این امر باعث مسدود شدن لوله‌ها می شود و در بویلرها نیز بصورت عایق حرارتی عمل کرده و مانع جریان یافتن حرارت به آب می‌گردد
که این امر نه تنها بازدهی حرارتی را کاهش می دهد، بلکه باعث بیش از حد گرم شدن فلز شده که این امر در سیستم‌های تحت فشار می‌تواند منجر به شکست فاجعه باری گردد.
ولی از طرف دیگر، این رسوبات مانع تماس مستقیم آب با فلز لوله شده و در نتیجه از خوردگی لوله و حل شدن نمک‌های فلزی سمی در آب جلوگیری می‌کند.
واحد سختی آب چیست
از لحاظ بهداشتی سختی بیش از اندازه آب باعث نابسامانی در گوارش غذا و نیز به وجود آمدن سنگ کلیه خواهد شد به صورتی که بیشترین سختی مجاز سختی کل برای استفاده آب آشامیدنی500 ppm است اما می شود.
سختی آب آشامیدنی
نتیجه گرفت که بی وزن کردن آب در تاسیسات صنعتی به مراتب بسیار با اهمیت تر و فوری تر از موارد تامین نیاز های خانگی و شرب است به این دلیل که در بیشتر صنایع آب مورد بهره برداری قرار می گیرد و در قسمت های پروسه و تولید می بایست بسیار خالص و بدون املاح باشد و اقتضا می کند که سختی آب خروجی از سختی گیر دائما صفر پی.پی.ام باشد. معمولا سختی آب را می‌توان به صورت‌های زیر بیان کرد: سختی موقت، سختی دائم و سختی کل
انواع سختی آب
سختی موقت آب
سختی موقت (Temporary Hardner) را سختی کربناتی می‌نامند. این سختی، مولود بی‌کربنات کلسیم و منیزیم است که عمدتا به کمک حرارت و یا ازدیاد PH کاهش می‌یابد.
سختی موقت به خاطر وجود کربنات های کلسیم و منیزیم و آهن می‌باشد و برای از میان بردن این سختی آب را جوشانده تا به صورت کربنات رسوب کند. به همین علت است که به این نوع سختی، سختی موقت گفته می‌شود.
Ca(HCO3)2→ CaCO3+ CO2+ H2
Mg(HCO3)2→ MgCO3+ Mg(OH)2+ 3 CO2+ H2O
سختی دائم آب
سختی دائم (NoncarbonateHardner) را سختی غیر کربناتی نیز می‌نامند. این سختی که با حرارت دادن قابل حذف نیست مربوط به دیگر املاح کلسیم و منیزیم مثل نمک‌های سولفات ها، کلرید یا نیترات آنها است.
در واقع تنها نمک های کربنات این یون ها با جوشاندن ته نشین می شوند و دیگر نمک های این یون‌ها مانند نمک های با بیان سولفات، كلرید و نیترات با جوشاندن از محلول خارج نمی شوند. این نمک ها در لوله هاي دیگ بخار ایجاد خوردگی می کند. برای حذف این گونه‌ها از روش های شیمیایی استفاده می شود.
برای از بین بردن سختی دایم آب کافی است یون های عامل سختی را به وسیله رزین های مخصوص از آب جدا کرد.
سختی کل آب
مجموع سختی‌های موقتی و دایمی را سختی کل گویند. چون غلظت این نمک ها بسیار کم است ppm که یک هزارم نرمال است استفاده می‌شود. در جدول زیر دسته بندی سختی آب بر حسب ppm نشان داده شده است.
| نوع آب | محدوده |
| سبک | 0-75 |
| نسبتا سخت | 75-150 |
| سخت | 150-300 |
| خیلی سخت | >300 |
برای دریافت اطلاعات بیشتر در خصوص سختی زدایی آب به مقاله سختی گیر آب مراجعه فرمایید.
شرکت زادآب به عنوان تولیدکننده تجهیزات آب و فاضلاب آماده ارائه مشاوره رایگان به شما عزیزان می باشد. در صورت نیاز به مشاوره با کارشناسان ما تماس حاصل فرمایید.
02155256411 - 12
09223345280