ضدعفونی آب با کلر
یکی از روش های مرسوم گندزدایی آب در تصفیه آب و فاضلاب امروزه استفاده از کلر می‌باشد. دلایل زیر باعث کاربردی شدن این ماده‌ی گندزدا در تصفیه‌ی آب‌شده است:
- ارزان بودن
- به جای گذاشتن باقیمانده
- مؤثر در غلظت‌های کم
- در دسترس بودن در سه حالت
- گاز (گاز کلر)
- مایع (هيپو کلريت سديم)
- جامد (هيپو کلريت کلسيم)
جايگاه ضدعفونی با کلر در تصفيه معمول آب
واکنش کلر در آب:
- HOCl: اسيد هيپو کلرو
- HCl: اسیدکلریدریک
- OCl- : يون هيپو کلرو
با اضافه کردن کلر به آب واکنش های مذکور انجام می‌گیرد. محصول واکنش های بالا هرکدام از محصولات واکنش ها ویژگی خاصی دارد که میزان تولید آن وابسته به شرایط محیطی آب دارد.
ثابت شده است که اثر گندزدایی HOCl بیشتر از خاصیت گندزدایی یون OCl- می‌باشد.
شرایط بهینه واکنش:
- pH پایین (6 ~ 7)
- 20 ~ 25°C
- زمان تماس بیشتر از 30 min
- باقيمانده Cl2 بالا (> 0.5 mg/L)
با توجه به نمودار زیر تأثیر PH در واکنش های ابتدایی مشهود است.
نمودار توزیع گونه های کلر در°C 25
نحوه نگهداری و استفاده کلر در تصفیه خانه‌ها
مخازن کلر به دو شکل می‌باشد:
مخزن 65 کیلو گرمی برای مصارف کم
مخزن 1 تنی برای مصارف زیاد
نحوه افزودن کلر به آب:
افزودن کلر به آب از طریق کلریناتور انجام می‌گیرد. کلریناتور ها برای کنترل مقدار کلر لازم برای تزریق مورد استفاده قرار می‌گیرد.
پس از کنترل مقدار کلر از بوستر پمپ ها برای انجام عمل تزریق با ایجاد خلأ استفاده می‌شود.
فشار تولیدی در پوستر پمپ باید بیشتر از فشار خط جریان باشد. تا تزریق صورت گیرد.
میزان دوز کلری که باید افزوده شود:
کلر موردنیاز برای گندزدایی + کلر باقیمانده
گونه های مختلف کلر:
- کلر مايع
- استفاده از هيپوکلريناتور جهت تزریق کلر مايع
- تزریق کلر مايع (Na(OCl)) به صورت رقیق‌شده
- کلر جامد
- اهمیت درجه خلوص در کلر جامد (هيپوکلريد کلسيم (Ca(OCl2)))
- تولید Ca(OH2) به هنگام استفاده از کلر جامد که یک نوع باز است، افزایش pH راداریم و بنابر این کلر جامد تأثیرش کمتر از کلر گازی می‌باشد و به همین خاطر در استخر ها برای کاهش pH اسید استفاده می‌شود.
مواد واکنش پذیر با کلر:
واکنش کلر با مواد معدنی
آمونیاک:
Cl2 + H2O ® HOCl + H+ + Cl-
HOCl « OCl- + H+, pKa = 7.6
منودیکلروآمین
دی کلروآمین
تریکلروآمین
نمودار تئوریک نقطه شکست (Breakpoint)
- کلر علاوه بر گندزدایی برای حذف برخی فلزات سنگین نیز کاربرد دارد.
- حذف آهن:
- آهن 2 ظرفیتی آهن 3 ظرفیتی تولید رسوب
حذف منگنز:
این واکنش در pH های بالا رخ می‌دهد.
از کلر برای حذف گاز H2S نیز استفاده می‌شود.
واکنش کلر با مواد آلی:
براثر واکنش کلر با مواد آلی مواد خطرناک جدیدی تحت عنوان THM تولید می‌شود.
THM ها (تري هالویتان ها) فوق‌العاده سرطان‌زا می‌باشند.
مواد آلی +کلر: (THMs)
- CH3Cl
- CH2Cl2
- CHCl3
- CHBrCl2
- CHBr2Cl
در حالت کلی:
اصطلاحات کلر زنی
- Prechlorination: به دلیل تابش زیاد، مقدار جلبک زیاد شده و برای از بین بردن این جلبک ها از کلر استفاده می‌شود.
- Postchlorination: پس از فيلتراسيون به آب کلر می زنند که به آنجا کلر زنی می‌گویند.
- Rechlorination: هنگامی که لوله سوراخ می‌شود به آن کلر اضافه می‌شود که به آن دوباره کلر زنی می‌گویند.
همان گونه که در مقالات قبل ذکر شد از گندزدایی آب به روش کلر زنی در پکیج تصفیه فاضلاب استفاده می شود. برای دریافت اطلاعات بیشتر در خصوص پکیج های تصفیه فاضلاب به محصولات فاضلاب مراجعه فرماید.
منبع: جزوه تصفیه آب -دکتر ترابیان
شرکت زادآب به عنوان تولیدکننده تجهیزات آب و فاضلاب آماده ارائه مشاوره رایگان به شما عزیزان می باشد. در صورت نیاز به مشاوره با کارشناسان ما تماس حاصل فرمایید.
021-55256411-12
0922-3345280