جارتست فاضلاب
اگرچه امروزه پیشرفت‌های خوبی در زمینه شناخت مکانیسم‌های فرایند انعقاد صورت گرفته ولی همچنان یافتن رابطه مناسب برای دوز مصرفی مواد منعقد کننده همچنان امکان‌پذیر نیست از این رو یکی از راه کار های که به کمک آن می‌توان میزان مواد منعقد کننده‌ی موردنیاز برای تزریق در آب را تعیین کرد استفاده از آزمایش جارتست است. در واقع آزمایش جارتست راهکاری تجربی برای تعیین دز مناسب مواد منعقد کننده می‌باشد.
آزمایش جار درواقع یک مدل کوچک از واحدهای اختلاط سریع، انعقاد و ته نشینی در تصفیه‌خانه آب است که در این روش افزودن مواد شیمیایی خصوصاً موادی نظیر آلوم، کلرو فریک، پلیمرها که برای کاهش کدورت آب استفاده می‌شود را می‌توان در مقیاس آزمایشگاهی ارزیابی نمود.
یکی از نکات مهم در آزمایش جارتست این است که نتایج هر تست منحصر به همان آبی است که آزمایش روی آن انجام‌شده است و نمی‌توان از نتایج این آزمایش برای آب‌های دیگر باکیفیت و درجه کدورت متفاوت استفاده کرد. پس بنابراین برای هر آبی که قرار است عملیات انعقاد دران انجام شود بایستی ابتدا آزمایش جارتست انجام شود.
نحوه‌ی انجام این آزمایش
برای انجام این آزمایش تلاش بر این است که کلیه شرایط موجود در تصفیه‌خانه در بخش انعقاد و لخته سازی و ته نشینی اجرا شود که این عامل باعث شده که استاندارد مشخصی برای انجام این آزمایش در نظر نگیرند و هر آزمایش متناسب با شرایط حاکم بر تصفیه‌خانه موردنظر انجام شود.
به عنوان مثال در صورتی که حوض‌های تصفیه خانه موردنظر مکعبی شکل باشد بایستی ظروفی که برای آزمایش در نظر گرفته می‌شود از نوع مکعبی باشد.
انجام آزمایش بدین ترتیب است که معمولاً شش ظرف مشخص که معمولاً دارای ظرفیت حداکثر ۱ لیتر می‌باشند انجام می‌شود. نمونه‌ی آب در هریک از ظروف به اندازه مشخص ریخته می‌شود و معمولاً یک ظرف به عنوان نمونه شاهد در نظر گرفته می‌شود. سپس برای هر ظرف دز مشخصی از مواد منعقد کننده ریخته می‌شود.
بعد از تزریق مواد منعقد کننده ظروف در جای مربوط به خود در دستگاه جار تست قرار داده می‌شود.
هر ظرفی جایگاه مشخص خود را دارد که می‌توان سرعت دورانی همزن موجود در ظرف را تنظیم کرد. پس برای هر ظرف سرعت مشخصی در نظر می‌گیرند و هم زدن شروع می‌شود.
بعد از زمان مشخصی همزن خاموش شده و به مواد فرصت ته نشینی داده می‌شود. سپس کدورت هر ظرف اندازه گرفته می‌شود و بهترین حالت را انتخاب می‌کنیم که مشخصات ثبت‌شده برای ظرف مذکور به عنوان نتیجه اصلی آزمایش در نظر گرفته می‌شود.
البته به کمک جار تست است می‌توان شرایط دیگر را نیز مورد آزمایش قرار داد ازجمله PH، درجه حرارت، نوع منعقد کننده و ...
نتایج نهایی در برگه مخصوص آزمایش ثبت می‌شود.
برخی عوامل که ممکن است در تعیین نتایج بهینه آزمایش جار تداخل ایجاد کنند عبارتند از
۱-تغییر دما (در طی آزمایش) : جریان‌های گرمایی در بشر که در اثر اختلاف دما ظرف و آب داخل آن به وجود می‌آید ممکن است در ته نشینی ذرات مشکل ایجاد کند. این مسئله می‌تواند با کنترل دما حل شود.
همچنین استفاده از ظروف پلاستیکی شفاف به جای ظروف شیشه‌ای می‌تواند تغییرات دمایی در هنگام آزمایش را کاهش دهد.
۲- آزاد شدن گاز (در طی آزمایش): تشکیل حباب که به علت هم زدن مکانیکی، افزایش دما یا واکنش شیمیایی اتفاق می‌افتد موجب شناور شدن لخته‌ها می‌شود.
۳-فاصله زمانی بین نمونه‌برداری و آزمایش: فعالیت بیولوژیکی یا عوامل دیگر ممکن است روی ویژگی‌های انعقاد اثر بگذارد. به همین دلیل فاصله زمانی بین نمونه‌برداری تا آزمایش باید حداقل شود و این فاصله نیز ثبت گردد.
در نهایت چند نمونه از دستگاه‌های آزمون جار به شرح زیر ارائه شده است:
منبع: کتاب آزمایشات آب و پساب
شرکت زادآب به عنوان تولیدکننده تجهیزات آب و فاضلاب آماده ارائه مشاوره رایگان به شما عزیزان می باشد. در صورت نیاز به مشاوره با کارشناسان ما تماس حاصل فرمایید.
021-55256411 -12
09223345280