روش اندازه گیری COD

 
آزمایش COD
آزمایش COD

آزمایش cod فاضلاب

یکی از مهم‌ترین پارامترهای بیان‌کننده بار آلودگی آب یا فاضلاب، اکسیژن خواهی شیمیایی یا COD می‌باشد. مقدار اکسیژن لازم برای تجزیه شیمایی مواد الی را آزمایش اکسیژن خواهی شیمیایی گویند. در این حالت مواد شیمیایی موجب اکسید شدن مواد آلی می‌شوند. آزمایش cod مختص فاضلاب نیست و در آب نیز کارایی دارد.

آزمایش COD یکی از مهم‌ترین و سریع‌ترین روش‌ها در مطالعات و کنترل سیستم های تصفیه آب فاضلاب می‌باشد. در این آزمایش برخلاف آزمایش BOD که از اکسیژن محلول در آب و از میکرو ارگانیسم های زنده استفاده می‌شد، عمل تجزیه و اکسایش مواد آلی توسط یک ماده‌ی اکسیداسیون قوی انجام می‌گردد و از روی میزان مصرف ماده‌ی اکسیدکننده به مقدار آلودگی پی برده می‌شود.

کاربرد آزمایش cod

در مورد پساب‌هایی که حاوی مواد سمی هستند، این آزمایش را می‌توان تنها روش قابل‌قبول در تعیین مواد آلی به حساب آورد که بر BOD برتری دارد، چراکه در صورت وجود مواد سمی، میکرو ارگانیسم های آزمایش BOD نمی‌تواند زنده بمانند و لذا آزمایش مذکور عملی نخواهد بود.

درجه اکسایش به نوع ماده، مقدار PH، دما، زمان واکنش، غلظت عامل اکسنده و همچنین به نوع شتاب دهنده‌های اضافه‌شده بستگی دارد. ازجمله موادی که در اکسایش مواد آلی در این آزمایش نقش دارند می‌توان به پتاسیم پرمنگنات و پتاسیم دی کرومات اشاره کرد. از این رو این آزمایش به دو روش قابل انجام می‌باشد:

روش اول: اندازه‌گیری COD با استفاده از پتاسیم پرمنگنات

پتاسیم پرمنگنات
پتاسیم پرمنگنات

مواد لازم جهت آزمایش cod

موادی که در این روش برای پیشبرد آزمایش نیاز است به شرح زیر است:

• محلول پتاسیم پرمنگنات

مقدار معینی از این ماده را در آب مقطر تازه جوشانده و پس از سرد شدن حل می‌کنیم و به حجم یک لیتر می‌رسانیم و سپس 100 میلی‌لیتر از آن را برداشته و به حجم یک لیتر می‌رسانیم. این محلول را در بطری‌های تیره رنگ نگهداری می‌کنند.

• محلول اکسالیک اسید

این محلول به کمک حل کردن اکسالیک اسید در آب مقطر به دست می‌آید.

• محلول سولفوریک اسید

روش کار آزمایش سی او دی

100 میلی‌لیتر نمونه آزمایشی را در ارلن مایر ریخته و 5 میلی‌لیتر محلول سولفوریک اسید را به آن اضافه می‌کنیم. دهانه‌ی ارلن را با شیشه ساعت پوشانده و محلول را به مدت 5 دقیقه می‌جوشانیم. در ضمن جوشیدن 20 میلی‌لیتر محلول پتاسیم پرمنگنات به آن اضافه می‌کنیم. بعد از ده دقیقه 20 میلی‌لیتر محلول اکسالیک اسید نیز به آن اضافه کنیم و مخلوط را تا از بین رفتن رنگ حرارت می‌دهیم.

محلول را سپس با پتاسیم پرمنگنات تیتر می‌کنیم تا رنگ صورتی ظاهر شود. مقدار حجم پتاسیم پرمنگنات را اندازه‌گیری می‌کنیم و آن را یادداشت می‌کنیم. برای اطمینان بیشتر آزمایش را تکرار می‌کنیم.

100 میلی‌لیتر نیز محلول آب مقطر را به عنوان محلول شاهد به روش قبل تیتر می‌کنیم.

در نهایت به کمک رابطه‌ی زیر مقدارCOD معین می‌شود.

آزمایش COD
آزمایش COD

a: حجم پرمنگنات مصرف‌شده برای نمونه آزمایشی

b: حجم پتاسیم پرمنگنات مصرف‌شده برای نمونه شاهد

f: فاکتور تیتراسیون محلول پتاسیم پرمنگنات

v: حجم نمونه آزمایشی

روش دوم اندازه‌گیری COD به کمک پتاسیم دی کرومات

پتاسیم دی کرومات
پتاسیم دی کرومات

مواد موردنیاز آزمایش cod

• سولفوریک اسید حاوی نقره:15 گرم نقره سولفات را در یک لیتر سولفوریک اسید غلیظ حل می‌کنیم.

• محلول پتاسیم دی کرومات: مقدار مشخصی پتاسیم دی کرومات را با آب مقطر به حجم یک لیتر می‌رسانیم.

• محلول فرو آمونیوم سولفات: مقدار معینی از این ماده را به همراه سولفوریک اسید با آب مقطر حل می‌کنیم و به حجم یک لیتر می‌رسانیم.

• محلول شناساگر فرویین

• محلول جیوه سولفات

روش کار آزمایش cod

20 میلی‌لیتر نمونه‌ای آزمایشی و 10 میلی‌لیتر محلول پتاسیم دی کرومات با غلظت زیاد را همراه با سنگ جوش در بالن تقطیر می‌ریزیم. سپس 30 میلی‌لیتر سولفوریک اسید حاوی نقره را به دقت و همراه باهم زدن به محلول فوق اضافه می‌کنیم.

محلول را به کمک دستگاه رفلاکس می‌جوشانیم.

پس از این عمل محلول را سرد کرده و حجم محلول داخل بالن را به حدود 150 میلی‌لیتر می‌رسانیم. در نهایت محلول را در حضور 3 قطره شناساگر فروبین با محلول فرو آمونیوم سولفات تیتر می‌کنیم. شناساگر در نقطه نهایی واکنش از آبی مایل به سبز به قرمز مایل به قهوه‌ای تغییر رنگ می‌دهد. به‌طور همزمان یک نمونه شاهد را که شامل 20 میلی‌لیتر آب مقطر است اندازه‌گیری می‌کنند.

به کمک رابطه‌ی زیر مقدار CODتعیین می‌شود:

آزمایش COD
آزمایش COD

a: حجم فروامونیوم سولفات مصرف‌شده برای نمونه آزمایشی

b: حجم فروامونیوم سولفات مصرف‌شده برای نمونه شاهد

f: فاکتور تیتراسیون محلول فرو آمونیوم سولفات

v: حجم نمونه آزمایشی

محاسبه فاکتور تیتراسیون

برای روش اول محاسبه‌ی COD

تنظیم فاکتور تیتراسیون محلول پرمنگنات با حرارت دادن و جوشاندن 100 میلی‌لیتر آب مقطر و افزودن 5 میلی‌لیتر محلول سولفوریک اسید انجام می‌گیرد. به محلول فوق به قدری پتاسیم پرمنگنات اضافه کنید تا رنگ محلول صورتی کم‌رنگ شود.

سپس 20 میلی‌لیتر محلول اکسالیک اسید به آن افزوده، محلول را دوباره با محلول پتاسیم پرمنگنات تیتر نمایید تا رنگ صورتی کم‌رنگ ظاهر گردد. حجم محلول پتاسیم پرمنگنات مصرف‌شده x باید بین 19 الی 21 میلی‌لیتر باشد. در نهایت فاکتور از فرمول f=20/x محاسبه می‌شود.

برای روش دوم COD

10 میلی‌لیتر محول غلیظ‌تر پتاسیم بی کرومات را با آب رقیق کرده، به حجم 100 میلی‌لیتر برسانید. به این محلول 30 میلی‌لیتر سولفوریک اسید غلیظ افزوده می‌شود. پس از سرد شدن محلول 3 قطره شناساگر فرویین اضافه‌شده و سپس محلول حاصل را با فرو آمونیوم سولفات تیتر می‌کنند. از مقدار حجم مصرفی x برای محاسبه‌ی فاکتور طبق فرمول f=10/x استفاده می‌شود.

شرکت زادآب به عنوان تولیدکننده تجهیزات آب و فاضلاب آماده ارائه مشاوره رایگان به شما عزیزان می باشد. در صورت نیاز به مشاوره با کارشناسان ما تماس حاصل فرمایید.

021-55256411-12

0912-4349929