روش های احیا کربن فعال
وقتی که آلودگی جذب کربن فعال می شوند، ظرفیت جذب کاهش یافته و در نهایت به آن کربن مصرف شده Spent می گویند ، در این مرحله نیاز به بازیافت دارد. دو اصطلاح در مورد بازیافت کربن فعال وجود دارد ، یکی احیا کربن فعال Regeneration و دیگری بازیابی مجدد ذغال فعال . Reactivation منظور از احیا خارج کردن آلاینده ها از کربن، بدون تجزیه آن ها است، در حالی که فعال سازی مجدد در دماهای بسیار بالاست و در آن مواد آلاینده تجزیه شده و کربن، مجددا فعال می شوند.
راه حل های که استفاده کننده از کربن فعال پیش رو دارد عبارتند از
- احیاء در محل (on-site)
- فعال سازی مجدد در خارج از محل (off-site)
- دور ریختن
احیای کربن فعال
در فرایند معمول احیاء، از بخار آب استفاده می شود که موجب دفع مواد جذب شده گردیده و ظرفیت جذب کربن دوباره بازیافت می شود. این عمل به طور کامل مواد جذب شده را حذف نمی کند.
فرایند معمول دیگر، استفاده از یک گاز بی اثر داغ، مانند نیتروژن است. مواد فرار دفع شده، فشرده گردیده و سپس به صورت مایع در یک کندانسور بازیابی می شوند. فرایند سوم جذب سطحی با نوسان فشار است.
این فرایندهای احیاء معمولا در داخل واحدهای پالایشی و به صورت محلی (on-site) صورت می گیرند و همگی آن یک جریان اتلافی را که حاوی مواد دفع شده هستند تولید می نمایند.
غیر از فعال سازی حرارتی در دمای بالا، در سایر روش ها مقداری از مواد آلاینده در داخل ذرات کربن باقی می مانند. این مواد موجب مسدود شدن روزنه های ریز در کربن می شوند که به راحتی قابل بازیابی نخواهند بود و ظرفیت جذب آن را به شدت کاهش خواهند داد.
حذف آلاینده های کربن فعال
فعال سازی مجدد کربن های مصرفی در خارج از محل (off - site) شامل حذف مواد آلاینده از کربن در فرایندی است که مشابه فرایند اولیه فعال سازی کربن می باشد .
این مواد آلاینده در دماهای بالا (حدود C!850) دفع و تجزیه می شوند . کوره های مورد استفاده در این عمل، کوره های دوار و چند طبقه هستند. این کوره ها به وسیله سوخت های مانند گاز طبیعی، سوخت های مایع و یا به وسیله الکتریسیته حرارت داده می شوند.
ظرفیت کوره های فوق 5 تا 6 تن در روز است. این کوره ها با ظرفیت بالا برای فعال سازی در محل، مناسب نبوده و برای اقتصادی شدن فرایند، بایستی از ظرفیت های کم آن استفاده کرد.
چنانچه کنترل فرآیند به نحوه مطلوبی صورت گیرد ظرفیت کربن بعد از فعال سازی مجدد، ضرورتا برابر ظرفیت اولیه آن در هنگام تولید از مواد اولیه خواهد بود. در فرآیندهای طراحی و با اهداف طراحی در عمل فرض می شود که بین 5-2% افت در ظرفیت کربن طی فرآیند فعال سازی مجدد رخ خواهد داد.
حائز اهمیت است که بروز بیشتر چنین افتهایی در ظرفیت کربن، ناشی از سایش و اداره نکردن مناسب فرآیند می باشد. برای مثال استفاده از زانوهای 90 درجه در سیستم لوله کشی برای فرآیند می تواند بروز فرسایش را در اثر برخورد و سایش فراهم کند.
نوع وسایل پمپاژ مورد استفاده هم می تواند بر میزان فرسایش های صورت گرفته اثرگذار باشد. روی هم رفته می توان بین 5-4% افت برای کربن در نتیجه اداره نکردن مناسب فرآیند منظور کرد. جایگذاری کردن کربن برای جبران کربن از دست رفته بایستی صورت پذیرد.
گرد آورنده: مهندس مازیار وخشوری
منبع: کتاب طراحی و راهبری جامع تاسیسات آب-دکتر ترابیان
شرکت زادآب به عنوان تولیدکننده تجهیزات آب و فاضلاب آماده ارائه مشاوره رایگان به شما عزیزان می باشد. در صورت نیاز به مشاوره با کارشناسان ما تماس حاصل فرمایید.
55256411 - 09223345280